پرونده: آیا گوگل میتواند یک رقیب شایسته در صنعت بازیهای ویدئویی باشد؟
درست زمانی که در آستانهی ورود به نسل نهم از بازیهای ویدئویی هستیم، یک کمپانی بزرگ دیگر وارد عرصهی رقابت میشود! گوگل، یکی از بزرگترین کمپانیها در عرصهی نرم افزار، به زودی با شبکهی استریمینگ اختصاصی خود وارد صنعت بازیهای رایانهای میشود در نسل آینده، به رقابت با مایکروسافت و سونی خواهد پرداخت. این موضوع هرچقدر هم که غیر منتظره بوده باشد، کاملا حقیقت دارد و در پاییز امسال به مرحلهی اجرا میرسد.
چه دوست داشته باشیم یا نه، استریمینگ یکی از بخشهای مهم نسل نهم خواهد بود. شاید برخلاف گفتهی تعدادی از تحلیلگران، استریمینگ نتواند به این زودیها جایگزین کنسولهای سنتی مبتنی بر سخت افزار شود اما بدون شک، یکی از روشهای جدید برای تجربهی بازیها خواهد بود.
نکته جالبی که درمورد استریمینگ وجود دارد، این است که در بحث استریمینگ، مردم به سمت محصولات فیزیکی یک شرکت نمیروند، بلکه شرکتها به سمت محصولات مردم میروند! شاید در روزگاری، کمپانی سونی PS2 را با طیف وسیعی از بازیهای انحصاری وارد بازار میکرد و مردم برای تجربهی عناوین سونی چارهای جز پیش رفتن به سمت محصول سونی (یعنی PS2) و خرید آن نداشتند اما در دنیای جدید و سالهای آینده، انحصار طلبی جایگاه چندان پررنگی ندارد.
تکنولوژی با سرعت نور درحال پیشرفت است و تنوع محصولات در بازار رقابت، باعث تغییر در سیاستهای شرکتها شده است. بنابراین گوگل دیگر از شما نمیخواهد که برای استفاده از محصولاتش، حتما به صورت مستقیم مشتری گوگل شوید و یک کنسول از گوگل خریداری کنید، بلکه هرکجا که باشید و هر دستگاهی که داشته باشید، میتوانید مشتری گوگل شوید! به عبارت سادهتر، دیگر رقابت بر سر فروش محصولات فیزیکی نیست بلکه رقابت به ارائه خدمات، سرویسها، و محصولات دیجیتال نقل مکان کرده است.
مایکروسافت، سونی و نینتندو نیز به این مسئله کاملا آگاه هستند و آنها خودشان را برای دنیای رقابت فردا آماده میکنند. مایکروسافت در E3 2018 بیشتر از هرچیزی، آمادگی خود برای رقابت با گوگل را به نمایش گذاشت. سرویس استریمینگ xCloud در حال پشت سر گذاشتن مراحل پایانی توسعه است و در اکتبر امسال به صورت رسمی دردسترس قرار میگیرد. همچنین اشتراک Xbox Game Pass نیز قدرتمندتر از همیشه آماده است تا مکمل سرویس استریمینگ مایکروسافت باشد. از طرف دیگر، حتی شرکت سونی نیز برای ورود به جهان استریمینگ با مایکروسافت درحال همکاری است؛ خبری که بسیاری از افراد را شگفت زده کرد!
متوجه این تصویر بزرگ میشوید؟ رقابت فردا بر سر تعداد کنسولهای فروش رفته نخواهد بود، بلکه بر سر این است که گوشیهای هوشمند و تبلتهای جهان، از کدام سرویس استریمینگ بیشتر استفاده خواهند کرد؟! چه شرکتی میتواند بازار استریم بازی برروی موبایلها و تبلتها را تصاحب کند؟! شاید بتوان گفت که این رقابت بیشتر شبیه به رقابت سیستم عاملهای موبایل در تصاحب بازار موبایلها میباشد!
حال سوالی که پیش میآید این است که در جهان رقابت فردا، چه شرکتی پیروز خواهد بود؟! آیا گوگل میتواند به رقیبی شایسته برای مایکروسافت، سونی و نینتندو تبدیل شود؟!
اول از همه باید توجه داشته باشیم که گوگل یکی از بزرگترین کمپانیهای جهان است و چنین شرکتی با ارزش میلیاردیاش، قطعا هیچ پروژهای را بدون انجام تحقیقات و محاسبات کافی، شروع نمیکند. آنها با بسیاری از توسعه دهندگان جهان مذاکره و همکاری کردهاند و تعداد قابل توجهی از بازیهای بزرگ روز را برای انتشار همزمان با سرویس استریمیگ Google Stadia آماده کردهاند. از طرف دیگر، یک سرویس اشتراکی منحصر به فرد نیز ترتیب داده شده است.
سرویس استریمینگ Google Stadia در نوامبر امسال در 14 کشور جهان منتشر خواهد شد؛ البته با هزینهی ماهانه! در پاییز امسال، تنها نسخهی پولی این شبکه با نام Google Stadia Pro منتشر میشود که هزینهی آن 10 دلار در ماه است. شما همچنین میتوانید باندل The Google Stadia Founder’s Edition را با قیمت 130 دلار تهیه کنید که درحال حاضر در وضعیت پیش فروش است. این باندل شامل Chromecast Ultra ، یک عدد کنترلر Stadia ، سه ماه اشتراک Stadia Pro ، سه ماه اشتراک جداگانه برای یکی از دوستانتان، و یک عدد بازی Destiny 2: The Collection میباشد.
نسخهی رایگان این شبکهی استریمینگ، تحت عنوان Google Stadia Base با پشتیبانی از رزولوشن 1080p و نرخ فریم 60 در سال 2020 منتشر خواهد شد. در صورتی که بخواهید از کیفیت 4K HDR و بازیهای رایگان ماهانهی گوگل برخوردار شوید، باید اشتراک Stadia Pro را خریداری کنید که قیمت آن 10 دلار در ماه است. درحال حاضر، تنها عنوان Destiny: The Collection به عنوان بازی رایگان این اشتراک معرفی شده است.
نکته قابل توجه دیگر این است که بازیهای Google Stadia همانند عناوین کنسولهای سنتی و رایانههای شخصی، با قیمت 60 دلار منتشر میشوند و گوگل هیچ اشتراک ماهانهای همانند Xbox Game Pass ارائه نخواهد داد. اشتراک Google Stadia که پیشتر درموردش صحبت کردیم، بیشتر شبیه به Xbox Live Gold یا PlayStation Plus است. در عوض تایید شده که اشتراک UPlay+ با ارائهی بیش از 100 بازی کامل همراه با بستههای الحاقی و قیمت 15 دلار در ماه، برروی این شبکهی استریمینگ در دسترس قرار خواهد گرفت.
کاربران بر اساس کیفیت سرعت اینترنت خود، میتوانند بازیها را بین کیفیت 720p تا 4K با نرخ فریم 60 استریم کنند. لازم به ذکر است که طبق گفتهی خود شرکت گوگل، حداقل سرعت مورد نیاز برای استریم 5Mbps میباشد درحالی که برای دریافت بهترین خروجی، به 35Mbps نیاز دارید. تصویر بالا راهنمای مناسبی برای درک بهتر تاثیر سرعت در کیفیت دریافتی میباشد:
در زمان انتشار، شما در صورتی که Chromecast Ultra داشته باشید، میتوانید بازیهای Google Stadia را برروی تلویزیونتان استریم کنید یا با استفاده از مرورگر Chrome برروی PC به تجربهی بازی بپردازید. قابل توجه است که برای بازی، میتوانید از هر کنترلری (یا موس و کیبورد برروی PC) استفاده کنید و نیازی به تهیه کنترلر اختصاصی Google Stadia که 70 دلار قیمت دارد، ندارید.
علاوه بر این، هر وسیلهی دیگری که از مرورگر کروم پشتیبانی کند، حتی Microsoft Surface Pro یا تبلتهای اندروید، برروی کاغذ قادر به استریم خواهد بود؛ اما دستگاههایی که به صورت رسمی جهت پشتیبانی از سرویس استریمینگ Google Stadia تایید شدهاند، بسیار محدود هستند که اسامی آنها عبارت است از : Pixel 3 ، Pixel 3 XL ، Pixel 3a و Pixel 3a XL . گوشیهای iPhone و iPad در آینده قادر به پشتیبانی از Google Stadia خواهند بود.
حال با در نظر گیری تمامی این شرایط و اطلاعاتی که از Google Stadia در اختیار ما قرار گرفته، به پرسش اول بازمیگردیم؛ آیا گوگل میتواند رقیب شایستهای برای مایکروسافت، سونی و نینتندو در عرصهی صنعت بازیهای ویدئویی باشد؟! بیایید دیدگاه نویسندگان پردیس گیم را بدانیم!
«دیدگاه علیرضا محزون»
گوگل سابقهی بسیار درخشانی در ورود ناگهانی به یک بازار خاص و تصاحب آن در زمانی کوتاه دارد. برای مثال، دو نمونه از محصولات گوگل که به راحتی تمام رقیبان را از میدان بیرون کردند، سیستم عامل اندروید و مرورگر کروم بودند. از زمان عرضهی اندروید در سال 2009 تا تصاحب بیشتر از هفتاد درصد از سهم سیستم عاملهای موبایل چیزی کمتر از سه سال طول کشید. برای کروم هم اوضاع مشابه بود و در بازهی زمانی کوتاهی این مرورگر جایگاه نخست را در میان پراستفادهترین مرورگرها به خود اختصاص داد. با در نظر گرفتن این سابقهی فوقالعاده، بدون شک خبر ورود گوگل به دنیای بازیهای ویدئویی لرزه بر اندام تمام رقیبان میاندازد؛ بخصوص وقتی بدانیم که این ورود نه از راه عرضهی کنسولهای سنتی بلکه از طریق یکی از جدیدترین مفاهیم در صنعت بازیها یعنی استریمینگ خواهد بود.
با توجه به تمرکز و سرمایهگذاری گوگل بر روی استریمینگ به اعتقاد نگارنده گوگل خواهد توانست به بهترین ارائهکنندهی سرویس استریمینگ تبدیل شود و حداقل در این زمینه بر سونی و مایکروسافت غلبه کند. اما این تازه ابتدای مسیر برای گوگل خواهد بود و استادیا به عنوان یک بستر مناسب نیازمند محتواست. جلب نظر سازندگان برای عرضهی بازیهای خود بر روی استادیا و همچنین ارائهی یک سرویس جامع از بازیها مانند Game Pass قدم بعدی گوگل برای جلب هر چه بیشتر گیمرها محسوب میشود. در مجموع به نظر میرسد که پروسهی تبدیل استادیا به یک سرویس قابل اطمینان و همچنین ارائهی محتوای مناسب در یک یا دوسال قابل انجام است و شاید پس از آن طولی نکشد تا نام گوگل را در صنعت گیم در کنار نام سونی و مایکروسافت ببینیم.
«دیدگاه علی قربانی»
شکست گوگل برای من امری قابل پیشبینی است. جامعه آماری مخاطبان بازیهای کامپیوتری علیرغم گستردگی، دارای انسجامی نسبی است. سیاستها برای موفقیت در این بازار باید مشخص باشند. سونی با لشگر انحصاریهای با کیفیتش، مایکروسافت با تمرکزی بینظیر برروی تعامل آنلاین و بازیهای آنلاین محور، و نینتندو با محوریت عناوین سرگرمکننده، توانستند گلیم خودشان را از آب بیرون بکشند. اما هویتی پشت سیاستهای گوگل نیست. خودم را مثال میزنم. من به عنوان مخاطب، عاشق این هستم که وسیلهای که با آن بازی میکنم، سر و شکل فیزیکی داشته باشد و جایی را در اتاقم اشغال کند. من عاشق کنسولم هستم! هیچ پیشرفت تکنولوژیکی هم نمیتواند من را از این علاقه منصرف کند!
اما در مقیاس بزرگتر چه اتفاقی در حال رخدادن است؟ مایکروسافت و سونی قراردادی را در زمینه گیمینگ ابری با یکدیگر امضا کردند. مایکروسافت در حال سرمایهگذاری عجیب و غریب برروی استودیوهای داخلی خودش است و به تازگی اعلام کرده که مشکلی با ساخت بازیهای مالتیپلتفرم توسط استودیوهای داخلی خودش ندارد. Game Pass در حال تبدیل شدن به همان نتفلیکس گیمینگ است که مدتها درموردش صحبت و رویاپردازی شده. سونی و مایکروسافت در یک سو، با لشگری از عناوین کوچک و بزرگ در قالب سیستم در حال رشد و بلوغی به نام Game Pass، و گوگل در سوی دیگر که در ابتدای راه تنها Destiny 2 را برای عرضه دارد! Stadia شاید زمان زیادی را برای رشد و شکوفایی نیاز داشته باشد و حتی شاید هیچگاه به موفقیتی که برایش برنامهریزی شده دست نیابد، اما قطعا شروع قدرتمندی نخواهد داشت.
«دیدگاه رضا لیاقت»
Google Stadia راه بسیار سختی را پیشروی خود میبیند. Stadia نیاز به یک شروع قوی (در یک بازه حداقل یک ساله) دارد و برای رسیدن به این هدف، نیاز به یک عنصر اصلی دارد : Fan Base. اصولا افرادی که گوگل قصد دارد به سمت خود جذب کند، دو دسته میشوند.
دسته اول PCگیمرها هستند. بیایید مهمترین ویژگیهای PC را با هم بررسی کنیم: input lag پایین، بالاترین تنظیمات گرافیکی، مادها و …. آیا Stadia میتواند در این موارد ویژگی برتر از یک PC اراائه بدهد؟ شاید این سرویس قول کیفیت 4K بدهد ولی به چه قیمتی؟ به همین دلیل احتمال کمی وجود دارد که Stadia بتواند PCگیمرها را تحت تاثیر قرار داده و آنها را به سمت خود بکشاند.
دسته دوم که از دسته قبلی بزرگتر هستند، کنسول گیمرها میباشند. کار Stadia اینجا واقعا سخت است. چون کنسولهای فعلی Fan Baseهای به شدت قویای دارند. اما کنسولها، یا در اصل Microsoft، Sony و Nintendo این Fan Base را چطور بدست آوردهاند؟ انحصاریها؟ نزدیک است ولی نه دقیقا. در واقع استودیوهای First Party یا استودیوهای نزدیک به این شرکتها هستند که طرفدارانی را برای آنها به وجود میآورند، وگرنه ما میبینیم که مثلا Microsoft عنوانی مثل Minecraft را برای همه کنسولها عرضه میکند. اینجاست که Stadia به مشکل میخورد. بیشتر استودیوهای خوب موجود در صنعت گیم در حال حاضر یا به یکی از این سه شرکت وصل هستند، یا به یک ناشر بزرگ و Multi Platform وصل هستند و یا روی پای خود ایستادهاند. با این وضع چند استودیو خوب که بتوانند عناوینی در حد The Last of Us ، Forza Horizon یا The Legend of Zelda بسازند، وجود دارند که Stadia بتواند آنها را به سمت خود جذب کند؟ نهایتا به دلایل گفته فکر میکنم که Stadia شروع سختی خواهد داشت و سابقه بسیار بد گوگل در پشتیبانی از پروژههایش در صورت عدم سوددهی نیز باعث میشود که نتوان خیلی به آینده Stadia امیدوار بود.
«دیدگاه سینا ربیعی»
حقیقت این است که من و احتمالا تمامی کسانی که این متن را میخوانند، کسانی هستند که با بازیهای فیزیکی و کنسولها و کامپیوترهای فیزیکی پا به عرصه دنیای گیم گذاشتهاند و احتمالا همه ما سالها حتی پا را فراتر از یک تجربه محدود آفلاین در دنیای داستانی بازیها نگذاشته بودیم. این مقدمه را گفتم که بگویم، برای ما گیمرهای کلاسیک، شاید درک و قبول یک شیوه جدید از بازی کردن سخت و دشوار باشد، به همین دلیل حقیقتا نمیتوان برداشت قطعی و دقیقی را از پروژه جاهطلبانه و جذاب گوگل ارائه کرد.
با این حال یک چیز مشخص است، اگر بسترهای فنی و لجستیکی لازم برای اجرا شدن ایده استادیا حداقل در کشورهای اروپایی، آسیای شرقی و امریکا وجود داشته باشد و در اجرا اسیر مشکلات فنی مختلف و محدودیتهای اینترنتی نشود، استادیا میتواند نمایانگر آینده این صنعت باشد. اما آیا زمان پا گذاشتن به این آینده فرا رسیده است؟ از دید من چالش اصلی گوگل، پاسخ دادن به این سوال است. با این حال در صورتی که گوگل زمان درستی را انتخاب کرده باشد، بسیار سریعتر از حکمرانان سنتی صنعت گیم وارد این عرصه شده است و این میتواند یک برگ برنده بزرگ برای این شرکت قدرتمند در سلطه بر روی آیندهدارترین صنعت سرگرمی دنیا باشد.
«دیدگاه متین نصیری»
بدون شک شرکت بزرگی مثل گوگل بدون انجام تحقیقات و تحلیلهای لازم، برروی صنعت جدیدی سرمایه گذاری نمیکند و مشخصا آنها برنامههای زیادی برای عرصه نوظهور استریمینگ در صنعت بازیهای ویدئویی دارند. گوگل در زمینهی ارائهی یک سرویس قوی با کیفیت استریمینگ بالا به احتمال زیاد عملکرد موفقیت آمیزی خواهد داشت اما ضعف آنها در قسمت محتوا است. مایکروسافت و سونی که از رقبای گوگل در زمینهی استریمینگ خواهند بود، برای سالیان سال در صنعت بازیهای ویدئویی فعالیت داشتهاند و فارق از استودیوهای فرست پارتی اختصاصی خود، با استودیوهای ترد پارتی و ناشرهای بزرگ این صنعت نیز روابط خوب و نزدیکی دارند.
علاوه بر این، هردو شرکت صاحب سرویسهای اشتراکی ماهانهی خود هستند که با قیمت پایین، طیف وسیعی از بازیهای مختلف را در اختیار کاربران قرار میدهند. سرویس Xbox Game Pass که با قیمت 10 دلار در ماه دارای نزدیک به 200 بازی متنوع است و سرویس PS Now که با قیمت 20 دلار در ماه، به کاربران اجازهی استریم 800 بازی مختلف را میدهد! در این میان، گوگل قصد دارد همان تعداد بازیهای اندک خود را با قیمت 60 دلار بفروشد و سرویس ماهانهی آنها تنها یک یا دو بازی را در ماه به کاربران هدیه میدهد. با کمی بررسی به روشنی متوجه میشویم که گوگل از لحاظ ارائهی محتوا، حداقل در زمان انتشار شدیدا ضعف خواهد داشت.
نظر شما چیست؟ آیا گوگل میتواند با شبکه استریمینگ Stadia جایگاهی در صنعت بازیهای ویدئویی جهت رقابت با مایکروسافت و سونی بیابد؟ یا اینکه آنها محکوم به شکست از سران این صنعت هستند؟! دیدگاه خود را به اشتراک بگذارید…