اثرگذارترین بازیهای ویدیوئی تاریخ
"به قلم بابک احدی"
بدون شک در گیمینگ اثرهایی وجود داشتهاند که از بنیانگذاران این صنعت هستند؛ چنان که اگر این عناوین نبودند شاید صنعت مورد بحث موفقیت امروز را کسب نمیکرد. در این متن سعی شده به عناوین و فرنچایزهایی در دنیای گیم بپردازیم که به طریقی در زمان خود حکم منبعی تقلید برای دیگر عناوین بودهاند. البته قرار دادن این بازیها صرفا در لیست نشان دهندهی بهترین بودن آنها نیست و هدف از ذکر نام این عناوین تاثیری است که در گیمینگ داشتهاند.
Metal Gear Solid :1+10
ابتدا قرار بود این لیست حاوی ۱۰ عنوان برگزیده باشد اما وقتی صحبت از تاثیرگذارترین عناوین باشد بدون شک سری Metal Gear که توسط آقای خاص دنیای گیم یعنی Kojima ساخته شده بود، شاید باید در مکانی خاص به عنوان ۱+۱۰ قرار میگرفت. کوجیما با ساخت متال گیر در سال ۱۹۸۷ نه تنها سبکی جدید در گیمینگ ایجاد کرد، بلکه بسیاری از عناوین موفق مانند سری Syphon Filter یا حتی Splinter Cell موفقیت خود را مدیون تقلید همه جانبه از اثر کوجیما هستند. MGS در سبک اکشن مخفیکاری المانهایی را وارد دنیای بازیها کرد که باب میل بسیاری از بازیبازان بود. این سری در هر سال انتشار خود جزوی از بهترینها بود. پیچیدگی داستان به همراه تاکتیکی بودن بیش از حد گیمپلی در این سری چیزی بود که توسط MGS در دنیای گیم تزریق شد تا جایی که شخصیتهای اصلی این سری مانند اسنیک و Big Boss در دل هواداران برای همیشه جای گرفتند.
10: Call Of Duty
شاید با دیدن این نام در لیست تعجب کنید؛ زیرا اکتیویژن سالهاست با پولپرستی و عرضهی عناوین تکراری، محبوبیت خود را در قبال فروش بیشتر نابود کرده. با این حال این کمپانی در سال ۲۰۰۳ با عرضهی سری بازیهای ندای وظیفه، شوتر اولشخص را وارد مرحله و عصری تازه کرد جایی که با عرضهی عناوینی بسیار قوی در نسل هفتم از لحاظ کیفی پیشتاز بود. اما بعد از عرضهی Ghost در سال ۲۰۱۳ از موفقیت خود فاصله گرفت. واقعاً چه چیزی باعث شد تا نام این سری به عنوان متحول کننده این سبک متمایز شود؟ شاید جواب این سوال ساده باشد؛ در کنار رونق بخشیدن به بازار بازیهای آنلاین، ندای وظیفه دقیقاً همان چیزی بود که گیمرها از سبک شوتر میخواستند. سرعت، تاکتیک، واقع گرایانه بودن اکشن بازی تا قبل از این عنوان وجود نداشتند تا جایی که اگر سری Call Of Duty نبود احتمالا عناوین درخشانی مانند TITANFALL یا Rainbow وجود نداشتند. البته فروش عالی هر نسخه گواه از موفقیت این سری نیز است.
9: Super Mario
ماریو اولین بار در سال ۱۹۸۱ توسط Nintendo با اسم "جامپمن" که در سبک پرش در سکو بود وارد دنیای گیمینگ شد. ماریو تا به امروز در بیش از ۲۰۰ بازی حضور و تمامی نسخههایش چیزی حدود ۶۰۰ میلیون نسخه فروش داشته و در زمانهای انتشار خود جوایز بسیاری را به خود اختصاص داده است. پلتفرم ماریو، کنسول نینتندو است و باید گفت یکی از دلایل فروش عالی این کنسول همین بازی است. این بازی نه تنها در بدو ورود خود در صنعت بازی سبکی جدید به نام سکوبازی خلق کرد، بلکه بسیاری از اثرهای بینظیر مانند Crash یا Reyman موفقیت خود را مدیون ماریو هستند. به راستی ماریو یکی از پایهگذاران و رونقکنندگان دنیای گیم است که باعث محبوبیت بیشتر صنعت گیم شد؛ آن هم زمانی که هنوز اکثریت با این صنعت نوظهور و جوان آشنا نبودن. این عنوان از بهترینهای سایت متاکرتیک از لحاظ امتیاز منتقدین جهان نیز است.
8: Civilizations
بازی "تمدنها" یکی از بنیانگذاران سبک استراتژیک است. درست زمانی که صنعت گیم نو ظهور و ضعیف به نظر میرسید، "سید میر" که سازندهی بازی بود، در سال انتشار دنیا ا با پدیدهای به نام Civilization آشنا کرد. در این بازی شما در نقش فردی بودید که میتوانستید سرنوشت تاریخ را رقم بزنید، با تمدنها آشنا شوید و بر طبق میل خود بازی را پیش ببرید. این جزئیات در بطن یک گیم برای اولین بار میبود که تعریف و اجرا شد و البته گیمپلی بازی پدیدهای جدید به حساب میآمد که بسیار اعتیادآور بود. این بازی که از ابداگران سبک استراتژی نوبتی بود، نه تنها محبوبیت عالی کسب کرد، بلکه نسخههایش در سال انتشار جزوی از بهترین بازیها میبود. بسیاری از عناوین استراتژیک دیگر دنبال روی موفقیت تمدنها بودند؛ تا جایی که اگر تمدنها در دنیای گیم وجود نداشت، شاید سبک استراتژیک به این اندازه پیشرفت نمیکرد و محبوب نبود. احتمالاً وقتی صحبت از بازیهای استراتژیک میشود ناخودآگاه یاد سری Warcraft که عنوان کمنظیری بود میافتیم اما واقعا هیچکدام از این عناوین به اندازه تمدنها در این صنعت تاثیرگذار نبودهاند.
7: Dark Souls
در دنیای بازیهای کامپیوتری تعداد کمی بازیساز نخبه وجود دارند که با خلق سبکی جدید تاثیر شگرفی بر گیمینگ گذاشتهاند. "میازاکی" خالق سری محبوب Dark Souls در سال ۲۰۰۹ با Demon Souls سبکی را خلق کرد که به سرعت نزد بازیبازان محبوب شد. این بازیساز چند سال بعد با ایجاد کردن دارکسولز و اما عناوین بینظیری مانند Bloodborne و Sekiro، دنیای گیم را معتاد به سبک خود کرد. سبکی که با وجود سختی زیاد و عجیب بودن روایت داستانی، جهانی با اتمسفر عالی را ارائه داد و تبدیل به منبعی تقلید برای دیگر استودیوها شد؛ آن چنان که سبکهای متنوع با فضایی بسیار متفاوتتر خواهان پیاده کردن مولفههای دارکسولز در بازی خود هستند. از Nioh بگیرید تا Star Wars: Jedi Fallen order که سبکی کاملا جداگانه دارد؛ این روزها معیارهای دارکسولز دنیای گیم را تصاحب کرده. واقعاً چه چیزی بازیهای میازاکی از جمله سهگانهی دارکسولز را این چنین محبوب کرد؟ بدون شک ارزش تکرار بالایش.
6: GTA
یکی از سرگرمکنندهترین سبکها "جهان باز" است که به بازیباز امکان بیشتر و گستردهتری جهت گشتن در دنیای بازی میدهد؛ جایی که شرکت راکاستار در سال ۱۹۹۷ با انتشار Grand Theft Auto دنیای بازیها را متحول کرد. این سری در هر سال انتشار خود از بهترین عناوین در سال خود شناخته شده و دلیل آن هم آزادی عمل و گسترهی فعالیتهایی میباشد که فقط در این سبک یافت میشود. البته GTA به عنوان خلق کنندهی مؤلفههای بسیاری در این سبک تبدیل به عنوانی شد که دیگر کمپانیها دنبال روی آن باشند و بازیهایی مانند Watch Dogs، سری محبوب Mafia و یا دیگر عناوین جهان باز را تولید و عرضه کنند. این عنوان آن چنان محبوب شد که نسخه آخر آن در سال ۲۰۱۳ لقب بهترین عنوان سال را کسب کرد و تا به امروز خود را به عنوان دومین بازی پرفروش در تاریخ بازیها ثبت کرده است. GTA به واقع از دایرهی شرایط و عملکرد دیگر بازیها خارج است و چنان محبوب است که امروزه هر عنوانی با سبک بسیار متفاوت سعی در جهان باز کردن خود و تقلید میباشند.
5: God Of War
در دنیای بازیها وقتی صحبت از خشونت و خشم میشود، اولین کاراکتری که به ذهنمان میرسد کسی نیست جز کریتوس! استودیو سانتامونیکا با خلق GOD OF WAR در سال ۲۰۰۵ دنیای ویدیوگیم را با خشونت و گیمپلی پر تحرک خود میخکوب کرد. این عنوان که انحصاری پلیاستیشن است، در نسل هفتم و ششم چنان عالی بود که طرفداران بیشماری را به خود اختصاص داد. گرچه جدیدترین اثر از این مجموعه که در سال ۲۰۱۸ عرضه شد، کمی با سه گانهی اصلی فاصله داشت اما همگان از این سری به نقطهی عطفی در صنعت گیم در سبک اکشن ماجراجویی یاد میکنند. بازیهای زیادی مانند Hellblade و یا سری محبوب Darksiders با تقلید از GOW نام خود را به اثبات رساندند، اما هیچ عنوانی نمیتواند جای کریتوس و سری GOW را پر کند. البته هر از چند گاهی بازیهای عالی در این سبک عرضه شده بودند مثل Castlevania Lords of Shadow ولی خشونت، هیجان و ابهت شخصیت اصلی با پس زمینه و موسیقیهای حماسی چیزی نبود که در هر عنوانی دیده شود و دقیقا سری GOW با خلق این عناصر کنار هم یکی از بزرگترین فرنچایزهای تاریخ گیم را تولید کرد.
4: The Last Of Us
استودیو ناتی داگ که در ساخت بازیهای داستان محور سابقهی درخشانی دارد، در سال ۲۰۱۳ با عرضه The Last Of Us دنیای بازیها را تحت تاثیر این عنوان قرار داد. گرچه این بازی در سبک Survival یک داستان نسبتا کلیشهای و تکراری ارائه کرد، و واقعا عنوانی جدید در سبک بقا به حساب نمیآمد اما شخصیت پردازی Ellie و Joel و روابط این ۲ در دنیایی وحشی مملو از زامبی و شکارچیان چیزی بود که در کمتر عنوانی در دنیای ویدیوگیم دیده بودیم. کمپانی سازنده آنقدر شخصیتپردازی عمیقی برای الی و جوئل به تصویر کشیده بود که به نقطهی عطفی در این مقوله برای تاریخ صنعت گیم تبدیل شد. پسزمینهی احساسی بازی و به همراه موسیقیهای کمنظیر این بازی را به عنوانی نمونه تبدیل کرد. شخصیتپردازی کاراکترها به قدری عالی بود که عنوانی مانند God Of War که در سال ۲۰۱۸ عرضه شد با ژانر بسیار متفاوتی سعی در تقلید همهجانبه از این عنوان محسوب میشد. میتوان گفت این عنوان مثالی بارز در مقولهی بازیهای داستان محور و خلق شخصیت محسوب میشود. نسخه اول The Last Of Us همان چیزی است که از یک عنوان بینظیر انتظار داشتیم
3: Resident Evil
رزیدنتایول و سبک ترس! واقعاً در شرح این سری محبوب چه میتوان گفت؟ شاید سری RE اولین بازی زامبی محور نباشد اما مطمعناً موثرترین در این حوزه و سبک است. زامبیها یکی از محبوبترین شرورهای دنیای مدیا هستند زیرا در عین ترسناک بودن، سرگرمکننده نیز هستند. سری رزیدنتایول اولین بار برای پلیاستیشن در سال ۱۹۹۶ توسط بازیساز محبوب شینجی میکامی وارد دنیای گیم شد؛ جایی که یک ویروس باعث تغییر جهش دادن انسانها شده بود. شاید نسخههای پنجم و ششم مانند شاهکار نسخه چهارم و بقیه نسخهها عالی نبودند اما سری رزیدنتایول نهتنها ایجاد کنندهی مولفههای سبک ترس و بقا در صنعت بازی است، بلکه تا به امروز دنبالههای بسیار در فیلمها و بازیها از این سری ساخته شده است. شاید آوردن نام The Walking Dead در دنیای فیلم و The Last Of us به عنوان اثری الهام گرفته از سری رزیدنت ایول کافی باشد تا این بازی را در جایگاه سوم قرار دهیم.
2: The Witcher
استودیو CDPR بعد از عرضهی ویچر به یکی از بهترین و محبوبترین استودیوهای تاریخ تبدیل شد. ویچر ۳ آخرین اثر این استودیو لهستانی بود که نه تنها لقب و افتخار بهترین بازی سال ۲۰۱۵ را دارد، بلکه پر افتخارترین بازی تاریخ در کسب جوایز نیز است. ویچر ۳ روایتگر پایان داستان عاشقانهی گرگ سفید گرالت بود. محبوبیت و موفقیت چشمگیر این بازی انقدر بالا رفت که شاهد ساخته شدن سریال مبنی بر Witcher باشیم. مطمعناً ویچر نقطهی عطفی در سبک نقشآفرینی محسوب میشود؛ جایی که نه تنها عناوین پرطرفداری مانند Assassin's Creed که ژانر متفاوتی دارند خواهان استفاده از المانهای دنیای ویچر در بازی خود هستند، بلکه در آینده شاهد استفاده شدن مؤلفههای ابداع شده از ویچر برای بازیهای نقشآفرینی دیگر استودیوها خواهیم بود. ویچر با شخصیت پردازی عالی Geralt و Ciri نشان داد که چقدر این مساله میتواند برای این سبک دوست داشتنی باشد. جهان و اتمسفر دنیای ویچر به قدری زیبا بود که به راستی خواهان تقلید اکثر عناوین نقشآفرینی از این عنوان هستیم. داستان و المانهای گیمپلی در کنار موسیقیهای عالی این عنوان را در تاریخ متمایز کرد.
1: Gears of War
مارکوس فینیکس از پر جذبهترین و دوست داشتنیترین کاراکترها در بازیهاست، او یک سرباز زبده بود که میبایست در مقابل لوکاستها (دشمنان بازی) از بشریت محافظت کند. Gears Of War در سال ۲۰۰۶ به صورت انحصاری برای اکسباکس ۳۶۰ عرضه شد و کمی بعد جا پای خود را در PC نیز محکم کرد. سهگانهی گیرزآفوار نه تنها به عنوان اثری درخشان در اکسباکس درخشید، بلکه به مرجعی قدرتمند برای تقلید برای عناوین سبک شوتر سوم شخص تبدیل شد. اگر میبینید سبک اکشن امروز بسیار جذاب است یکی از دلایلش عنصرهایی بود که GEOW در صنعت گیم خلق کرد. اولین بار این عنوان بود که گرافیک نسل هفتم را وارد مرحلهی متفاوتی کرد. و در کنار آن با ایدههایی که برای اولین بار بود انجام شده بود (مانند کاورگیری و خشونت در بطن یک بازی شوتر)، صنعت گیم را متحول کرد. به واقع ساختهی کمپانی Epic یک شاهکار در تاریخ گیمینگ است؛ اثری که هیجان و شوتینگ را در بطن گیمپلی وارد مرحلهای جدید کرد. امروز اکشن سومشخص موفقیت خود را مدیون این بازی است.
به نظر شما کدام عناوین اثرگذارترینها در صنعت گیم هستند؟