متاکریتیک تا چه اندازه باید در انتخاب‌هایمان مؤثر باشد؟
"به قلم بابک احدی"
امتیاز یا نمره معیار سنجش بسیاری از فعالیت‌هاست، به طریقی که فرد کنجکاو می‌تواند ارزش آن فعالیت، محصول و یا حتی آن عنوان را تشخیص دهد و دید بهتری از آن داشته باشد. Metacritic یک مرجع عالی در این رابطه است؛ جایی که در آن با توجه به نمرات منتقدین، می‌توان دید بهتری از موسیقی، فیلم یا بازی کامپیوتری داشت و طبیعتاً این امر تاثیر بسزایی در خرید و یا عدم خرید آن محصول برای مخاطبان می‌گذارد. اما آیا واقعا امتیازهای سایت Metacritic همیشه منبعی خوب برای اعتماد است؟
این سایت در سال ۲۰۰۱ فعالیت خود را شروع کرد تا جایی که در طول فعالیتش تبدیل به مرجعی قدرتمند برای مخاطبان برای سنجش کیفی عناوین شد! سیستم کاری این سایت به گونه‌ای است که امتیازات سایت‌های مختلف از سرار دنیا مثلاً از یک فیلم یا عنوانی دیگر در متاکرتیک ثبت شده و در نهایت این مرجع متای نمرات را نمایش می‌دهد. ناگفته نماند به عنوان یک مرجع در ویدیو‌گیم سعی می‌شود در این مطلب تنها در خصوص امتیازات دنیای گیم صحبت شود که آیا متاکرتیک منبعی همه جانبه برای شما به منظور خرید عنوانی است یا خیر. با ما در تحلیلی هر چند کوتاه از دنیای متاکرتیک همراه باشید.
در کنار نمرات منتقدین، امتیازهای کاربران نیز در سایت متاکرتیک ثبت می‌شود و هر شخص بعد از ثبت نام می‌تواند نقد خود به همراه اسکور در نظر گرفته را به ثبت برساند. میانگین امتیازها و در کل تمامی امتیازات با ۳ رنگ به نمایش در می‌آیند. قرمز نشانه‌ی اثری ضعیف، زرد متوسط، و سبز یک اثر قوی است که معمولاً از لحاظ کیفی در جایگاهی مناسب قرار دارد. البته هر عنوانی که برچسب سبز رنگ را بگیرد نشانه‌ی آن نیست که یک عنوان بی‌نقص است. برای مثال یک بازی با نمره ۷۵ با همتای خودش با نمره ۹۰ فاصله‌ی بسیاری دارد. معمولا عناوینی که اسکور بالای ۹۰ دارند جزو عناوین شاهکار به حساب می‌آیند و می‌توانند تضمینی برای خرید در نظر گرفته شوند. اما آیا واقعا متای بالا و سبز رنگ را فقط باید عنوانی شایسته برای خرید در نظر گرفت؟ عناوینی که نمرات قرمز و زرد می‌گیرند باید نادیده گرفته شوند؟
همانگونه که گفته شد عنوانی که برچسب رنگ زرد را می‌گیرد از نظر محتوایی تقریباً متوسط در نظر گرفته می‌شود. بدین شرح که ممکن است بعد از تجربه آن به واقع با یک عنوان نه خیلی بی‌نقص روبرو باشید که اشکالات فراوان و نقص‌های متعدد دارد. البته عناوین بسیاری وجود دارند که بعد از دریافت این امتیاز در نظر کاربران محبوب شده‌اند و این نشان دهنده‌ی این است که برچسب اسکور زرد رنگ به هیچ وجه عنوان ضعیفی به حساب نمی‌آید. امتیازات قرمز رنگ هم کاملاً یک عنوان ضعیف و غیر قابل قبول می‌باشند که تجربه آن خیلی توصیه نمی‌شود. این مقوله برای امتیازدهی کاربران نیز صدق می‌کند. البته با این تفاوت که میانگین نمرات منتقدین از ۱۰۰ و کاربران از ۱۰ حساب می‌شود. در بخش کاربران 1 تا 4 عنوانی ضعیف، 5 تا 7 متوسط، و بالای 8 عنوانی سبز و خیلی خوب است که شاید در بسیاری از موارد مرجع بهتری برای خرید و یا عدم خرید عنوانی به حساب آید جایی که خیل بسیاری از گیمر‌ها با تجربه کردن عنوانی سعی در بیان تجربه خود را دارند
بحث مهم، اهمیت امتیازات متاکرتیک است؛ بدین معنی که آیا واقعاً برای همه‌ی مخاطبان امتیازات منتقدین اهمیت دارد؟ آیا ملاک خریدشان نمرات است و یا بحث‌های دیگری از جمله نظرات دیگر کاربران بر اساس تجربه‌ی آن اثر اهمیت دارد؟ برای اینکه درک جامع‌تری از نمرات منتقدین داشته باشیم باید این مساله را در نظر بگیریم که منتقدهای دنیای گیم نیز مانند شما گیمر هستند و یقیناً و حتماً دال بر درست بودن نقدشان نمی‌باشد، زیرا هر شخص سلیقه‌ی منحصر‌به‌فردی دارد که ممکن است به مذاق دیگر مخاطبان خوشایند نباشد. نکته‌ی دیگری که باید توجه داشت اعمال تعصب و پیش‌‌داوری منتقد در نقد است که ممکن است با توجه به روحیات و تعصب به برندی بررسی را انجام دهد که در این صورت با یک نقد به واقع انحصاری رو به رو خواهیم شد. البته ذکر این نکته حائز توجه می‌باشد؛ وقتی شخصی در جایگاه منتقد قرار می‌گیرد ذهنی خنثی و منصفانه دارد و به دور از هر گونه حاشیه به بررسی آن عنوان بایستی بپردازد و این یکی از اصول و قوانین اولیه در بررسی یک اثر در دنیای گیم و البته دیگر رسانه‌هاست که منتقدان رعایت می‌کنند.
در ادامه بیشتر وارد اهمیت امتیاز منتقدین و کاربران برای دیگران می‌شویم. اهمیتی که می‌تواند منجر به خرید یا عدم خرید آن عنوان شود. به همان شکل که می‌دانید، کاربران معمولی نیز بنا بر اساس سلایق خود نمرات خود را ثبت می‌کنند و سوال مهمی که اینجا مطرح می‌شود این است به کدام دسته امتیازات (منتقدین یا کاربران) باید توجه بیشتری داشت؟ برای جواب دادن به این سوال باید ذکر کنم که معمولاً در دنیای گیم اثری مطلوب، نمره‌های مطلوبی نیز از کاربران دریافت می‌کند، برای مثال بازی The Last Of Us که یک انحصاری سونی می‌باشد در سال انتشار خود موفق به دریافت امتیاز عالی ۹.۱ از کاربران شد. حدودا ۹ هزار نفر به این اثر امتیاز داده بودند و بسیار جالب است که نسخه ریمستر آن نیز در سال بعد از میان حدودا ۹ هزار نظر ثبت شده موفق به دریافت نمره‌ی ۹.۱ از سوی مخاطبین شد. در این شرایط پس با یک عنوان عالی روبرو هستیم که هم نظر منتقدین با میانگین نمرات ۹۵ را جلب کرده و هم مخاطبین را خوشحال کرده است. اما مثال نقض این بحث دقیقا در نسخه دوم این بازی روی داد. جایی که بر خلاف نمرات خوب منتقدین که بحث زیادی را برانگیخت، امتیازات مخاطبین اکثراً قرمز و ضعیف می‌باشند—مساله‌ای که در کمتر عنوانی دیده شده است.
شاید کمی جنجال بر‌‌انگیز باشد چرا که احتمالا کاربرانی سعی در پایین آوردن این عنوان داشته باشند اما چرا در نسخه‌‌ی قبلی و دیگر عناوین انحصاری تا به الان چنین چیزی دیده نشد! پیشنهاد ما به شما این است که قبل از توجه به خود امتیاز (چه منفی و چه خوب) و قبل از مشغول کردن ذهن و اعصابتان، متن نقد کاربران را با دقت زیاد بخوانید زیرا ممکن است به موضوعی اشاره کرده باشند که قابل توجه باشد؛ بنابراین قبل از درگیر شدن در دنیای امتیازات بیشتر به متن بررسی‌ها توجه کنید و تا جای ممکن با بررسی‌های منتقدین که نمرات زرد یا قرمز داده‌اند مقایسه به عمل آورید تا بتوانید دید خوبی از آن اثر داشته باشید.
مبحث مهم دیگری در دنیای متاکرتیک وجود دارد و آن هم ژانر بازی‌هایی می‌باشد که ممکن است طرفدار بی‌شماری نداشته باشند، بنابراین در عین عالی بودن شاید مورد توجه منتقدین قرار نگیرند. یکی از این ژانر‌ها سبک مبارزه واقعی یا همان سری بازی‌های EA Sport UFC است که در کمال تعجب نه تنها نظر منتقدین را جلب نمی‌کند، بلکه در بین کاربران و مخاطبین نیز جایگاه خیلی خوبی ندارد. بر خلاف این موضوع این سری بازی فایتینگ، یک سبک خاص و واقعی را خلق کرده که شاید به دلیل سختی آن طرفداران زیادی نداشته باشد. در این شرایط تنها و تنها این علاقه و دید شخصی‌تان است که می‌تواند برای خرید این قبیل بازی‌ها یاری‌تان کند. بنابراین ممکن است در همه ژانر‌ها متاکرتیک دید خوبی از یک بازی به شما ندهد و باید این موضوع را در نظر گرفت.
برای مثال اگر بخواهیم وارد سبک پرطرفدار ترسناک بشویم این موضوع باز صدق می‌کند. در نسل هفتم بر خلاف نسل کنونی سبک ترسناک اصلا مخاطب پسند نبود و عناوین معدودی مانند dead space این سبک را زنده نگه داشتند. یکی از بازی‌های سبک وحشت و بقا که به هیچ وجه به حق خود نرسید عنوان کم‌نظیری مانند Alan Wake بود که بر خلاف نمراتش در متاکرتیک با میانگین امتیاز ۸۳، لیاقت بالاتر و بهتری داشت به طریقی که تا به امروز از آن به عنوان شاهکاری تکرار نشدنی یاد می‌شود. البته سبک بازی Alan Wake ترسناک روانشناختی بود که حضور کمرنگ‌تری در بازی‌های ویدیوئی داشت و شاید نمرات ثبت شده برای آن ناشی از عدم آشنایی با این سبک بوده باشد. این نشان دهنده‌ی این است که سبک‌های جدید با مضامین جدید ممکن است نمرات مخالف زیادی دریافت کنند که باید در این موضوع کمی درنگ و تامل بشود، زیرا سبک‌های جدید نیازمند زمان هستند تا میان مخاطبان آشنا شوند.
از دیگر سبک‌های کم طرفدار که ممکن است کمتر منتقدی حاضر به نقد این سبک باشد، شبیه سازی است. این سبک بازی، گیم‌پلی و روندی خلاقانه و مبتکرانه بنا بر موضوع خود به شما ارائه خواهد داد. برای مثال بازی‌های شهر‌سازی که قدمت درازی دارند و سبک مزرعه‌داری از این قبیل عناوین هستند که کاربران زیادی را به خود اختصاص نمی‌دهند، در این شرایط اگر علاقه‌مند به این سبک باشید شاید دیدن ویدئوها گزینه‌ی بهتری نسبت به امتیازات بازی باشد. اینجاست که می‌توان به یقین گفت هیچ چیزی بهتر از خودتان نمی‌تواند چنین اثری را قضاوت کند چرا که اگر پاسخ درستی از امتیازات متاکرتیک نگیرید باید به علاقه خودتان اکتفا کنید.
در بحث فروش باید گفت متاکرتیک نقش بسیار پر رنگی در میزان فروش یک بازی دارد و تعداد زیادی از کاربران تنها با دیدن میانگین امتیازات دست به خرید بازی می‌زنند. البته در بسیاری از موارد تنها با اکتفا کردن به متاکرتیک انتخاب خوبی را رقم می‌زنید برای مثال وقتی یک اثر میانگین امتیازات 85 را ثبت کرده، بنابراین از لحاظ کیفی در سطح مطلوب و خوبی قرار دارد. اما در معدود مواردی میانگین امتیازات چیزی خلاف و عکس تجربه‌ی شخصی خود شما عمل می‌کند برای مثال سری بازی Persona را در نظر بگیرید. احتمالاً اگر به این سبک علاقه‌ای نداشته باشید و با توجه به امتیازات متاکرتیک این عنوان را تهیه کنید شاید پشیمان شوید و اینجاست که اهمیت به سبک بازی حائز توجه است، زیرا سبک‌های مختلف، سلایق مختلف را هدف قرار می‌دهند.
در نهایت باید تأکید کرد هیچ نقدی را نمی‌توان به عنوان خوب مطلق یا بد مطلق در نظر گرفت و دلیل آن هم سلیقه منحصر به فرد هر شخص می‌باشد. اما در دنیای بازی‌ها، سایت‌ها و منابعی وجود دارند که می‌توان بیشتر به آنها اتکا کرد. برای نمونه پردیس‌گیم به عنوان یک وب‌سایت قدیمی در دایره‌ی دنیای گیم گزینه‌ی خوبی برای خواندن نقد‌ها و مقالات است و اگر بخواهیم چند نمونه از مراجع گیم خارجی که از قدیمی‌ترین سایت‌های ثبت شده در متاکرتیک هستند را ذکر کنیم می‌توان گیم اینفورمر یا merlininkazani را نام برد که معمولا امتیازات آنها با میانگین امتیازات عناوین فاصله‌ی زیادی ندارد. در این بین محبوبیت سایت‌هایی از جمله گیم‌اسپات به قدری بالا رفته که اکثرا با این سایت آشنایی دارند و برای بسیاری از گیمر‌ها نمرات داده شده توسط گیم‌اسپات ارزش بالایی دارد زیرا این مرجع از قدیمی‌ترین و بهترین مراجع دنیای گیم می‌باشد. ولی به عنوان حرف آخر باید گفت هیچ شخصی بهتر از تجربه و ذوق و سلیقه خودتان نمی‌تواند یک اثر را ارزیابی کند؛ آری منتقد شماره اول خود شما هستید.
نظر خود را با ما در اشتراک بگذارید. آیا شما برای خرید عنوانی فقط متاکرتیک را در نظر می‌گیرید؟