نقد و بررسی بازی XCOM: Chimera Squad
“به قلم شهاب زارعی”
این نقد براساس نسخه ارسالی سازندگان برای سایت پردیسگیم نوشته شده است.
نام سری بازیهای XCOM با سبک تاکتیک نوبتی عجین شده و میتوان گفت که با انتشار عنوان ریبوت XCOM: Enemy Within توانست حیاتی دوباره در این سبک بدمد. دنبالههای این عنوان و بستههای الحاقیشان نیز بازخورد بسیار خوبی داشتند و توانستند جایگاه این سری را به عنوان پیشروهای سبک تاکتیک نوبتی حفظ کنند. با این وجود، سالها از انتشار XCOM2 و بستهی الحاقی War of the Chosen میگذرد، اما هنوز تصمیمات سازندگان این بازی برای آینده مشخص نیست. در چنین شرایطی اعلام و انتشار اسپین-آف Chimera Squad طی مدت زمان کوتاهی همه را غافلگیر کرد. این بازی که از بسیاری از Assetهای دومین XCOM استفاده میکند، مکانیکهای جدیدی دارد که میتوانند سرنخهایی دربارهی جهتی که این سری در آینده طی خواهد کرد، بدهند. برای نقد و بررسی این عنوان با پردیسگیم همراه باشید.
از نظر داستان، این بازی دنبالهی XCOM2 محصوب میشود و دنیای بعد از شکست دادن بیگانگان را نمایش میدهد. اکنون مردم دنیا در تلاشاند تا زخمهای خود را در این دنیای جدید و آزاد التیام دهند؛ خصوصاً بیگانگانی که دیگر کرهی زمین را خانه مینامند، با چالشهای بسیاری روبرو هستند. در این بین، چشم دنیا به شهر مستقل City 31 است که نمادی برای همزیستی انسانها و بیگانگان شده. بازی با ورودتان در نقش شاخهای از XCOM به نام جوخهی کایمرا به این شهر آغاز میشود—سازمانی که بسیازی از بیگانگان به آن بدبین هستند. متأسفانه در بدو ورود جوخهی کایمرا، شهردار City 31 که اجازهی ورود XCOM را صادر کرده بود، ترور میشود و سرنوشت شهر را نامعلوم میسازد. در این بین شما وظیفه دارید تا از بروز آشوب جلوگیری کرده و مسئولین این حادثه را شناسایی کنید. به این منظور، به پیگیری ۳ گروه جنایتکار که هریک اعضا، تواناییها و اهداف خود را دارند، خواهید پرداخت تا به حقیقت ماجرا پی ببرید.
کاهش مقیاس بازی از مقاومتی جهانی به حفظ آرامش یک شهر تنها به تِم آن محدود نمیشود، بلکه بسیاری از مکانیکهای بازی نیز بازتاب کنندهی این امر هستند. مأموریتها، پایگاه اصلی، مأموران، شخصیسازی و نقشه کمپین، همگی شکل ساده و ابتداییتری گرفتهاند. از این رو، تجربهی کلی بازی نیز نسبت نسخههای اصلی سادهتر و فشردهتر هستند؛ بطوری که Chimera Squad را به عنوان خوبی برای تازه واردان سبک تاکتیک نوبتی تبدیل کرده است. البته تفاوت این بازی با عناوین اصلی تنها مقیاس کوچکتر آن نیست، بلکه مکانیکها و سیستمهای کاملاً جدیدی نیز برای آن در نظر گرفته شده است. خصوصاً تغییر طراحی طرز کار نوبتبندی بازی و استفاده از شخصیتهای ثابت بجای مأموران تصادفی، تجربهی متفاوتی برای طرفداران این سری فراهم کرده است.
همانگونه که گفته شد، مقیاس این بازی نسبت به عناوین گذشته کوچکتر است و این امر خصوصاً در نبردهای بازی آشکار است. عناوین قبل فرماندهی حداکثر ۶ مأمور را به شما میداد تا عملیاتهای مختلف را در محیطهای باز، پیچیده و وسیع به انجام برسانید. اما در Chimera Squad، هیچگاه بیشتر از ۴ مأمور در اختیار نخواهید داشت و اغلب مراحل در محیطهای بسته و ساده روی میدهند. معولاً هر یک از این مراحل به چند بخش بنام Encounter تقسیم شدهاند که هر کدام با یک Breach شروع میشوند. هنگام Breach، شما از با استفاده از مواد منفجره، کلیدهای الکترونیکی، فیزیک خاص برخی از بیگانگان و زور بازویتان از در، پنجره، دریچه و دیوار، وارد محوطهی تحت کنترل دشمن میشوید و آنها را غافلگیر میکنید.
خوشبختانه این بخش تنها جنبهی بصری ندارد و معنادار و عمیق طراحی شده. اول اینکه هر Encounter میتواند بیش از یک نقطه برای Breach داشته باشد که هر کدام تعداد مأموران مشخصی را پشتیبانی میکنند. علاوه براین، هر کدام از این نقاط توسط تعداد متفاوتی از دشمنان محافظت میشوند و میتوانند سود یا زیانهای خاصی برای مأموران شما تعیین کنند. برای مثال، ممکن است در صورت منفجر کردن یک دیوار، دشمنان بیشتری را قافلگیر کنید ولی دقت تیراندازیتان کاهش یابد. همچنین ممکن است بتوانید از در اصلی که توسط دشمنان بیشتری محافظت میشود، وارد شوید و در عین حال، توانایی جاخالی دادنتان افزایش یابد. البته لازم به ذکر است که این سود و زیانها کاملاً راندوم هستند و ممکن است شرایطی بوجود بیاید که نتیجهی یک Breach کاملاً مثبت یا منفی باشد. علاوه براین موارد و در هنگام Breach، دشمنان ممکن است قافلگیر، هشیار یا خشن باشند که به انتخاب اهداف، اهمیت بیشتری میدهد. برای مثال افراد هشیار سریعاً سنگر میگیرند و دشمنان خشن به سمت شما تیراندازی میکنند.
مورد دیگری که انتخاب هدف را المان مهمتری از عناوین پیشین کرده است، سیستم نوبت جدید بازی است. در عناوین قبل، شما و دشمنانتان میتوانستید تمام سربازان خود را در یک نوبت جابجا کنید اما اینبار، نوبت حرکت به صورت متناوب بین مأموران شما و افراد دشمن جابجا میشود. به این ترتیب شکست دادن دشمنی که پس از شما حرکت میکند، از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ چراکه در صورت شکست دادن او، حق حرکت از دشمنانتان گرفته میشود. علاوه براین، بسیاری از مکانیکها و تواناییهای بازی طوری طراحی شدهاند تا از این سیستم جدید بهره بگیرند. تواناییهایی که موجب تغییر نوبت حرکت دوست و دشمن میشوند و نارنجکهایی که فوراً منفجر نمیشوند، از چنین مواردی هستند. خوشبختانه ارزش و عمق تاکتیکی بازی با وجود چنین تغییراتی حفظ شده و طرفداران این سبک را راضی نگه خواهد داشت.
از دیگر مواردی که به عمق تاکتیکی بازی کمک میکند، مکانیک جدید بازداشت کردن است. مأموران جوخه کایمرا دیگر نیروی نظامی مخفی نیستند که مجبور باشند با آیتمهای مخصوص بیگانگان را زنده دستگیر کنند، بلکه اکنون تمام آنها میتوانند با حملات فیزیکی تمام دشمنان را بازداشت کنند. طبیعتاً این حرکت میتواند ریسکهایی به همراه داشته باشد؛ چراکه اغلب مأمورانتان را در کاور مناسبی قرار نمیدهد. با این حال، نکات مثبتی همچون احتمال بدست آوردن Intel، درصد خطای کمتر و حفظ مهمات، ارزش کافی برای پذیرفتن خطرهای احتمالی فراهم کرده است و امیدواریم شاهد مکانیکّهای مشابه در عنواین آینده باشیم. مورد دیگری که بعد تاکتیکی جدیدی به بازی اضافه کرده، طرز کار جدید سیستم Overwatch است. اینبار اورواچ تمام میدان نبرد را پوشش نمیدهد و باید دقیقاً خط دید مأمور مورد نظرتان را انتخاب کنید. همچنین، خانههایی که توسط اورواچ دشمنان زیر نظر هستند به وضوح نشانهگذاری شدهاند و امکان خطا از جانب بازیکن کمتر شده.
البته نبردها تنها بخشی از گیمپلی این بازی هستند و هنگامی که در حال نبرد با دشمنان نیستید، وقت شما در پایگاهتان میگذرد. مانند عناوین گذشته مدیریت و آپگرید کردن XCOM و انتخاب مأموریتها در این قسمت صورت میگیرد؛ با این تفاوت که مقیاس این بخش نیز کاهش بسزایی داشته. اولین این کاهشها فوراً با دیدن خود پایگاه آشکار میشود. مقر فرماندهی جوخهی کایمرا ساختمان سادهای هست و از این رو، نه نیاز به تعمیر دارد و نه امکان اضافه کردن اتاقهای جدید به آن وجود دارد. این موضوع برای کسانی که میخواهند روی نبرد بازی تمرکز کنند خبر خوبی است، اما اگر به مدیریت و برنامهریزی برای پایگاه علاقه داشتید، Chimera Squad نمیتواند انتظاراتتان را برآورده کند.
کاهش مقیاس دیگری که بدون شک موجب ناراحتی اکثر طرفداران این سری بازیها شده، بخش شخصیسازی خیلی ضعیف این عنوان است. در Chimera Squad دیگر مانند قبل خبری از سربازان راندوم نیست و تمامی مأموران جوخهی کایمرا دستساز و صداگذاری شده هستند؛ از این رو انتظار نمیرفت مانند قبل بتوانیم چهرهی آنها را شخصیسازی کنیم. با این حال، این محدودیت به پوشش مأموران نیز راه یافته و تنها میتوانید کمی رنگ لباس زیر زره آنها را تغییر دهید. با توجه به قابلیت شخصیسازی عمیق سلاح و زره که در XCOM2 وجود داشت، چنین شخصیسازی پیش پا افتادهای دلسرد کننده است.
در آخر این نقشه بازی است که در بخش پایگاه به مراتب کوچکتر از عناوین گذشته است. City 31 تنها به ۹ منطقه تقسیم شده که به مراتب کوچکتر از ۱۶ کشور اولین XCOM و کرهی زمین XCOM2 است. هرکدام از این مناطق یک نشانهگر آشوب دارد که در صورت پر شدن، باعث افزایش آنارشی در کل شهر میشود. شما وظیفهدارید با انتخاب هوشمندانه مراحل و استفاده از قابلیتهایی که با مستقر کردن “تیمهای میدانی” در این مناطق بدست میآورید، میزان آشوب را مدیریت کنید و اجازه ندهید شهر به هرج و مرج کشیده شود. با وجود اینکه این بخش از بسیازی از سیستمّها و مکانیکهای XCOM2 استفاده میکند، اما بسیار سادهتر پیاده شده؛ بطوری که حداقل در سختی نورمال، مانعی برای شما نخواهد بود و به سادگی قادر خواهید بود بازی را با آنارشی صفر به پایان برسانید.
به منزلهی این تغییرها، وظیفهی تولید و توسعه دیگر برعهدهی دانشمندان و مهندسان نیست، بلکه مأمورانی که در تیم حمله نیستند باید این وظایف را بر عهده بگیرند. مدیریت بخش Assembly برای باز کردن تکنولوژی جدید، اعظام به عملیاتهای ویژه برای کسب پاداشهای گوناگون و اشتغال در اتاق تمرین به منظور درمان و کسب مهارتهای جدید، از جمله این وظایف جانبی هستند. انجام دادن اکثر این وظایف چند روز زمان میبرد، از این رو باید آمادگی این را داشته باشید که مراحل آینده را در نبود تعدادی از مأموران خود انجام دهید؛ خصوصاً که در Chimera Squad تمام مأمورانتان ارزشمند هستند. اینبار هر کدام از مأموران میتوانند تأثیر منحصربهفردی بر روند مبارزات بگذارند؛ چراکه از کلاسهای ثابت خبری نیست و هر کدام از مأموران تواناییها و درخت مهارت خاص خود را دارند.
این تنوع کلاس و توانایی یکی از مواردی است که Chimera Squad را از عناوین پیشین مجزا کرده و حتی برتری داده است. این تنوع نه تنها باعث شده که عمق تاکتیکی بیشتری به بازی اضافه شود، بلکه ارتقا دادن تمام مأموران و استفاده از ترکیبات تیمی مختلف نیز واقعاً لذت بخش است. یکی از عواملی که به سازندگان اجازه داده تا به تنوع کلاسهای بازی بیافزایند، وجود مأموران بیگانه در تیم شماست. همانطور که از اسم کایمرا (موجودی اسطورهای که از سر شیر، بدن بز و دم مار تشکیل شده) پیداست، نیروی شما نیز از ترکیب انسانها با بیگانگان و هیبریدها تشکیل شده. شما میتوانید با بیگانهی مار شکل خود دور دشمنان حلقه بزنید یا با استفاده از Sectoidتان ذهن آنها را تسخیر کنید.
هرکدام از این مأموران در کنار تواناییهای منحصربهفردشان، دارای اسم، صدا و پیشینه خاص خود نیز هستند؛ به همین دلیل برای نخستین بار این فرصت برای XCOM فراهم شده تا داستان شخصیتری روایت کند. با توجه به اینکه تمام این شخصیتها باید تا پایان کار زنده بمانند و دیگر خبری از Permadeath نیست، گیرا بودن این داستانها از اهمیت بیشتری برخوردار است. با این حال بازی حضور قدرتمندی در این زمینه ندارد. در Chimera Squad با یک داستان پلیسی کلیشهای روبرو هستیم و شخصیتپردازی فراتر از تیپهای شخصیتی معمول چنین داستانهایی نمیرود. حتی هنگام صداگذاری سعی نشده تا به بیگانگانی که از نظر فیزیکی تفاوتهای قابل توجهی با انسانها دارند، کیفیت صدای خاصی داده شود؛ بطوری که فراموش میکنید که بیگانگان نیز در تیمتان وجود دارند. با کمی تلاش بیشتر در این قسمت میشد کمی عمق شخصیتی به بازی داد اما در عوض با صداگذاری یکنواخت و تکهکلامهای کلیشهای و آزاردهنده روبرو هستیم.
البته با توجه به قیمت پایین این عنوان و حتی استفاده از تصاویر برای کاتسینها، به احتمال بسیاری از این کاستیها به بودجهی پایین و طبیعت آزمایشی بازی برمیگردد. وقتی بازی را از نظر فنی بررسی میکنیم این فرضیه به یقین نزدیکتر میشود؛ چراکه به جرئت میتوان گفت Chimera Squad هیچ پیشرفت فنی از XCOM2 نداشته است. در این بازی نه تنها با گرافیک مشابه به عنوان قبل روبرو هستیم، بلکه تمام باگهای گذشته نیز همچنان در آن وجود دارند. با در نظر گرفتن این موارد و با توجه به اینکه پایان بازی سرنخهایی دربارهی مسیر احتمالی عناوین آینده XCOM میدهد، میتوان گفت که هدف اصلی از ساخت و انتشار Chimera Squad بیشتر برای سنجش بازخورد بازیکنان به مکانیکهای جدیدش بوده است.
بازبینی تصویری:
سختی بازی را مطابق سلیقه خود شخصیسازی کنید.
با توجه به تاکتیک مدنظرتان نقاط Breach را انتخاب کنید.
با ارتقای مأموران، مهارتهای منحصربهفردی برای آنها باز کنید.
اینبار غیرنظامیان در اکثر مأموریتها وجود دارند و باید برای حفظ آرامش شهر مراقب آنها باشید.
با دنبال کردن ۳ گروه جنایتکار بازی، پرده از راز ترور شهردار بردارید.
اینبار مأموران XCOM با استفاده از نفربر اعزام میشوند.
با پیشروی در بازی مأموران بیشتری بدست خواهید آورد، ولی استخدام تمام آنها با یکبار بازی کردن ممکن نیست.
اگر مأمورانتان میان Encounterها زخمی شوند، میتوانید آنها را با یک روبات جایگزین کنید.
دیگر از کلاسهای ثابت خبری نیست و هر مأمور کلاس خاص خود را دارد.
کاتسینهای بازی به صورت تصاویر ثابت نمایش داده میشوند.
نکات مثبت:
تنوع بالای کلاسها
گیمپلی اثبات شدهی سری XCOM
مکانیکهای جدید
قیمت مناسب
نکات منفی:
شخصیسازی خیلی ابتدایی
عدم پیشرفت فنی و گرافیکی
داستان و شخصیتپردازی کلیشهای
سخن آخر: بازی XCOM: Chimera Squad از نظر گرافیکی و فنی با عناوین پیشین تفاوتی ندارد و حتی بسیاری از باگهای گذشته هنوز هم حضور دارند. اما در عوض عنوانی است که صرفاً روی مکانیکهای جدید تمرکز میکند و تجربهی سادهتری را عرضه میکند. اگر به دنبال بهانهای هستید که دوباره وارد دنیای XCOM شوید یا میخواهید برای نخستین بار این مجموعه را تجربه کنید، Chimera Squad انتخاب خوبی برای شماست.
Verdict
As far as graphics and technical issues are concerned, XCOM: Chimera Squad is not an improvement over its predecessors, and even all the old bugs are still present in it. Instead, it is a title that prioritizes new mechanics and a simpler experience. If you are looking for an excuse to visit the world of XCOM again, or seek a simple entry point to the series, Chimera Squad can be a good choice
Final Score: 8 out of 10