نقد و بررسی بازی Anno 1800
"به قلم رضا دمیرچی"
این نقد براساس نسخه ارسالی سازندگان برای سایت پردیسگیم نوشته شده است.
سری Anno را میتوان یکی متفاوتترین بازیها در سبک استراتژی دانست؛ به گونهای که توانسته یک زیرسبک منحصربهفرد را در این زمینه ایجاد کند. مهمترین تفاوت سری Anno با سایر عناوین در این سبک این است که Anno کمتر به مبحث حمله/دفاع پرداخته و تمرکز اصلی خود را بر اقتصاد بنا نهاده است. موفقیتهای این شیوه منحصربهفرد باعث شده که در درجه اول بازی دیگر استدیو Blue Byte یعنی سری The Settlers نیز به آن روی آورد و در درجه بعدی سایر استدیوها نیز کمکم از آن بهره بگیرند. بازی Aven Colony را میتوان به عنوان یکی از بارزترین نمونههایی که به تقلید از این سبک ساخته شده است، نام برد. پس از ۴ سال Blue Byte و یوبیسافت نسخه جدیدی از این بازی را منتشر کرد و اکنون حدود یک سال است که این بازی در اختیار بازیکنان قرار گرفته و ما در این نقد و بررسی میخواهیم ببینیم که آیا موفقیت های قبلی خود را کاملتر کرده یا خیر؟
اگر شما از طرفداران این سری بوده باشید حتما به خاطر دارید که این بازی در ابتدا یک بازی تاریخی بود اما در یک چرخش ناگهانی، نسخه پنجم بازی به آینده نزدیک (۲۰۷۰) و پس از آن نسخه ششم به آینده دور (۲۲۰۵) رفت. هر چند این دو نسخه تغییرات مثبت فراوانی را در ساختار کلی بازی ایجاد کردند و باعث شدند تا نگاهها به این بازی منعطف شود، اما اغلب طرفداران قدیمی این بازی را با رنگ و بوی تاریخی خود میپسندیدند. حالا این خواسته به واقعیت تبدیل شده و بازی باری دیگر به گذشته و قرن ۱۹ میلادی و با رنگ و بویی اروپایی بازگشته است.
در بدو ورود به بازی یکی از نکاتی که به سرعت توجه بازیکنان قدیمی این سری را جلب میکند ساختار منو و حتی صفحات بارگذاری است که به طور زیرکانهای به نسخههای گذشته-به خصوص نسخه ۱۴۰۲-بازگشته است؛ نکتهای که میتواند نوید بخش بازگشت به ریشهها و خاطرات گذشته باشد. حال باید دید در این زمینه نیز موفق بوده یا خیر؟! اما از این بخش که بگذریم بازی از ۲ قسمت تکنفره و چندنفره تشکیل شده است. در بخش چندنفره شما میتوانید یکی از دوحالت "شرط پیروزی" و "شخصی سازی" را انتخاب کنید. در حالت شرط پیروزی، مأموریتهایی توسط بازی تعیین شده است و ۲ الی ۴ بازیکن برای تکمیل آنها به رقابت با یکدیگر میپردازند. برای مثال هدف دستیابی به ۱۰.۰۰۰ شهروند و ۲۵.۰۰۰ طلا در خزانه است که هر فردی که در رقابت زودتر به این مقادیر دست پیدا کند برنده بازی خواهد بود. اما در مقابل حالت شخصی سازی است که شرایط توسط خودتان تعیین شده و حتی میتوانید بجای رقابت با همکاری هم به توسعه شهرهای خود و تجارت بین یکدیگر بپردازید. هر چند وجود بخش چند نفره جذاب به نظر میرسد اما به طور کلی توقع یک بخش چندنفره بزرگ را نداشته باشید؛ چرا که به نوعی این بخش به جهت قانع کردن بازیکن برای خرید یک بازی همه جانبه گنجانده شده؛ زمانی که وارد این بخش میشود اغلب اوقات فردی برای تکمیل تیمها پیدا نکرده و مجبور به ترک آن خواهید شد.
در بخش تکنفره نیز شاهد ۲ حالت داستانی و Sandbox هستیم. در بخش Sandbox خبری از مأموریتها و روایت داستانی نیست و شما آزاد هستید تا شهر خود را بنا کرده و آن را تا جایی که دوست دارید گسترش دهید. این ویژگی در نسخههای قبلی این بازی به این وضوح و سادگی در دسترس نبود و بازیکن با کمی گشت و گذار در منوهای پیچیده به آن دست پیدا میکرد، اما اکنون با تغییراتی مثبت به سادگی در اختیار همه خواهد بود.
پس از انتخاب یکی از ۲ حالت داستانی و یا Sandbox شما باید کارکتر خود، نام گروه و لوگو خود را انتخاب کنید. سپس به بخش انتخاب حالت سختی خواهید رسید که به شدت در روند بازی مؤثر خواهد بود و حتماً باید در انتخاب آن دقت کنید. هر یک از این درجهها، مقدار پسانداز اولیه، وسعت و منابع جزیره اولیه و ویژگیهای منحصربهفرد ساخت و ساز (نظیر رایگان و یا هزینه بر بودن تخریب یا جابه جایی ساختمانها) را معین میکند. این انتخاب در تجربه شما از بازی بسیار تأثیر گذار خواهد بود؛ از این رو اگر تجربه کافی از این سری به خصوص از نسخه اخیر این سری ندارید بهتر است حالت Normal را انتخاب کنید، در غیر این صورت از اواسط بازی شرایط برایتان به شدت دشوار خواهد شد و حتی ممکن است از بازی زده شوید. هر چند پارامترهایی که در روند بازی تأثیر گذار هستند از گذشته وجود داشتند اما در Anno 2205 تغییراتی در آن ایجاد شده است که چالشهای جدید و گاه طاقت فرسا را برای بازیکنان خلق میکند و این ویژگی به Anno 1800 نیز وارد شده است. اگر بخواهیم به طور کلی این تغییرات را بررسی کنیم در اغلب موارد مثبت خواهد بود، زیرا بازی را برای بازیکنان حرفهای و قدیمی جذابتر میکند اما در نقطه مقابل کسانی که تجربه چندانی ندارند با یک اشتباه کوچک، شرایط حاکم بر بازی به جهنمی برای آنها تبدیل خواهد شد که امکان بازگشت به شرایط عادی را سلب میکند.
داستان بازی از یک جزیره آرام و خوش آب و هوا آغاز میشود. شما زندگی عادی خود را میگذرانید تا اینکه نامهای به دست شما میرسد و در آن خبر مرگ پدرتان، سمئول گود (Samuel Goode) را-که یکی از مؤسسین خوشنام شهر Bright Sands است-میدهد. به سرعت و با همراهی دوست صمیمی خود آراهات (Aarahat)، به سمت این شهر خواهید رفت اما پس از رسیدن متوجه خواهید شد که عموی شما که ادوارد (Edward) نام دارد اغلب اموال و ارثیه سموئل را را با کلاهبرداری از خواهرتان هانا (Hannah)، تصاحب کرده و عملاً خود را حاکم Bright Sands نامیده است. هانا با پس انداز و باقی مانده ارث جزیرههای متروکهای را که در نزدیکی Bright Sands است خریداری کرده و از شما میخواهد تا در روند ساخت یک شهر جدید و باز پسگیری حقوق از دست رفته از ادوارد کمکش کنید. از اینجاست که کار شما شروع خواهد شد. در طی مراحل با مشاورههای آراهات و هانا شما باید شهر قدرتمند و جدیدی را بنا کنید و در عین حال به پیگری و تحقیقاتی که در مسئله مرگ سموئل وجود دارد بپردازید و پرده از رازهای آن بردارید. البته در این راه با افراد بیشتری آشنا خواهید شد که با توجه به دوستی گذشته آنها با سموئل کمکتان خواهند کرد. در ۲ نسخه گذشته تنها هدف داستان بازی رسیدن به یک سطح معین از تکنولوژی و پرداختن به چالشهای بر سر راه آن بود اما در نسخه جدید شاهد داستانی معمایی هستیم که هدفی جذابتر و ملموستر را برای بازیکن به همراه دارد. البته این نکته هم نباید فراموش کرد که این داستان در سطح عالی قرار ندارد و اغلب نتایج قابل پیشبینی هستند؛ همچنین فراز و فرودهای فراوانی در داستان به خصوص در فصل آخر بازی وجود دارد که کمی به بازی لطمه میزند. به طور کلی با توجه به سبک منحصربهفرد بازی شاید اگر کمی عنصر قافل گیری در روند داستان یافت میشد میتوانسیم بگوییم که بخش داستانی عالی خواهد بود اما با این حال داستان فعلی هم کاملاً ناامید کننده نیست و حداقل ارزش یکبار امتحان کردن را دارد.
اما نقطه قوت سری Anno در شهر سازی و چهارچوب اداره آن بنا شده است که در این نسخه نیز شاهد درخشش آن هستیم. مردم مهمترین رکن شهر شما خواهند بود. تأمین نیازهای آنها علاوه بر ایجاد صنعت، سرانه اقتصاد شما را بهبود میبخشد که باعث افزایش پول شما خواهد شد. در مقابل بی اهمیتی به آنها در درجه اول مهاجرت آنها را تسریع کرده و در نهایت آشوب و اعتراض را به همراه خواهد داشت؛ همچنین سرانه اقتصادی منفی باعث کاهش دارایی شما شده و در نهایت بانک تمام اموال شما را مصادره خواهد کرد. مانند نسخههای پیشین مردم دارای طبقات اجتماعی مختلفی هستند که هر کدام نیازهای منحصربهفرد خود را دارند. در این نسخه و در شهر اصلی ۴ رده اجتماعی کشاورز، کارگر، صنعتگر و مهندس وجود دارند. پایینترین طبقه کشاورزها هستند که نیازهای سادهای مانند دسترسی به بازار، خوراک و پوشاک ساده دارند. علاوه بر این نیازها، میزان رضایتمندی مردم که در هر درجه اجتماعی منحصربهفرد است نیز اهمیت دارد. در صورتی که نیازهای اصلی هر طبقه به طور کامل بر آورده شده باشد و همچنین از وضع زندگی نیز رضایت کافی را داشته باشند، امکان ارتقاء آنها را به درجات جدید خواهید داشت.
این سیستم که مهمترین رکن پیروزی در چالشها است، عالی از آب در آمده است. یکی از تغییرات مهمی که این سیستم به خود دیده است کاهش نیازها و حتی درجات اجتماعی است که در Anno 2205 به طور بی رویه زیاد شده بوده و باعث بر هم خوردن تعادل در بازی شده بود. البته بخش عمدهای از این مشکل به دلیل نیاز به منابعی بود که در مناطق دیگر و یا حتی سیارات دیگر بود و شما باید در هر منطقه شهرهای جدیدی را ایجاد میکردید اما در Anno 1800 این مشکل عملاً رفع شده است. شما در روند داستانی آن هم به خاطر اتفاقاتی که رخ میدهد مجبور خواهید بود که به یک سرزمین جدید وارد شده و شهر کوچکی نیز در آن جا بنا کنید (البته با مردم، طبقات اجتماعی و نیازهای جدید) و در ادامه نیازی به شهرهای جدید نخواهید داشت. هر چند اختیار با شما خواهد بود و میتوانید مناطق و شهرهای جدید بیشتری را بسازید اما برای به اتمام رساندن داستان بازی اجباری برای اینکار نیست. در مجموع این متعادل سازی در سیستم اداره شهر بسیار مثبت بوده و بازی را به ریشههای خود نزدیکتر کرده است.
اصول چینش ساختمانها، پیشبینی برای آیندهی شهر، ایجاد توازن در میزان نیروی کاری از هر طبقه و سرعت عمل، همگی در روند بازی و صد البته اقتصاد شهر شما مؤثر خواهد بود. این روند به قدری جذاب و سرگرم کننده است که پس از مدت کوتاهی مشاهده خواهید کرد که شهر بسیار کوچک شما تبدیل به یک اَبَر شهر شده و شما همچنان درحال گسترش و رفع نواقص آن هستید. بخش مهمی از این جذابیت نیز به تنوع بالای ساختمانها و دقت در جزئیات روند تولید مایحتاجها است. به عنوان یک مثال تولید عینک که از احتیاجات طبقه اجتماعی مهندسین است نیاز به استخراج سنگ آهن، کارگاه تولید ذغال، کارخانه ذوب آهن، کارگاه استخراج شن و ماسه، کارخانه تولید شیشه و در نهایت کارخانه تولید عینک دارد که به نوبه خود دقت در جزئیات نیازها و روند تولید آن در بین بازیهای استراتژیک کمنظیر و حتی شاید بینظیر باشد.
یکی از بخشهایی که دچار تغییرات اساسی شده است بخش جنگهای دریایی است. برای اولین بار در Anno 2205 شاهد حضور نبردهای نظامی سهمگین دریایی در بازی بودیم که البته خیلی زود احساس تکرار را به وجود میآورد اما در Anno 1800 شاهد تغییر کامل و بنیادین این نوع نبرد هستیم. البته کشتیهای جنگی و نبردهای کوچک دریایی همچنان در بازی وجود دارد اما نبردهایی که نیاز به استراتژی و نقشه حمله داشت جای خود را به صفحاتی با چند گزینه برای انتخاب داده است. در هر صفحه شرح حال فعلی نبرد نوشته میشود و به شما گزینههایی برای انتخاب قرار میدهد. با هر انتخاب شرایط جدید به وجود آمده و گزینههای جدیدی در مقابل شما قرار داده خواهد شد؛ به این ترتیب شما هیچ نبردی را اداره نخواهید کرد و حتی هیچ صحنهای از جنگ نیز به نمایش در نخواهد آمد، در عوض مبارزات تبدیل به یک بازی کوچک با سبک RPG شده که نتایج انتخاب شما در پایان آن مؤثر خواهد بود. هر چند ریسک پذیری Blue Byte برای کاستن از جنگها و ارائه روشهای نوین تحسین برانگیز است اما به طور کلی این روش جذابیتی برای بازیکن ندارد در عوض ارائه مبارزات واقعی اما حساب شده و غیر تکراری حس بهتری القا خواهد کرد.
اما از این مسائل که بگذریم در میان روند بازی گاهی اوقات اتفاقاتی پیش خواهد آمد که روند بازی را دچار تغییرات لحظهای خواهند کرد. برای مثال در صورت تأمین رضایت همه مردم گاهی اوقات جشنهایی برگذار خواهد شد که شادی مردم را افزایش داده و شما میتوانید از این شادی مضاعف بر افزایش تولیدات خود استفاده کنید، و یا در طرف مقابل یک آتش سوزی یا گسترش بیماری باعث کاهش رضایت مردم شده و شما باید به دنبال راهکاری باشید که با این حوادث مقابله کنید. به طور کلی میتوان گفت که گیمپلی بازی بجز زمان مبارزات، هیچ گاه شما را خسته نخواهد کرد و همیشه برای غافل گیری شما چیزی برای رو کردن خواهد داشت. این مسئله هم دقت در جزئیات تولیدات و هم چالشهای پیش رو را شامل میشود.
البته بخشی از جذابیت گیمپلی این بازی مدیون موسیقی و صداگذاریهای آن است. موسیقی معمولاً در بازیهای استراتژیک یکی از مهمترین عوامل بیان کننده جو حاکم بر بازی هستند. موسیقیهای به کار رفته در Anno 1800 به طور کامل احساس حضور در اروپای قرن نوزدهم به خصوص کشور انگلستان را منتقل میکند و جو انقلاب صنعتی حاکم در بازی این احساس را تکامل میبخشد. اگر بخواهیم یک گزینه مشابه با این موسیقی و جو حاکم بر بازی معرفی کنیم آن به طور قطع Assassin’s Creed Syndicate خواهد بود. موسیقیهای متنی و جو حاکمی که در هنگام گشت زدن در خیابانهای لندن بود نزدیکترین حالتی است که در Anno 1800 شاهد آن خواهیم بود. در کنار این موسیقی، صدا گذاریهای محیطی و شخصیتی نیز مناسب کار شده و حس یک بازی خوب و فراموش نشدنی را به بازیکن منتقل خواهد کرد.
اما در بخش فنی و بهینه سازی در برخی موارد با نواقصی رو به رو خواهیم شد. در Anno 1800 نیز مانند سایر بازیهای یوبیسافت افکتهای آب عالی کار شده و با توجه به اینکه بیشتر فضای نقشهها دریا است، دیدن امواج آب و سواحل واقعا لذت بخش است. اما این تمام بازی نخواهد بود. بافتها و افکتهایی که در شهرها میبینیم نیز از کیفیت خوبی بهره میبرند؛ هر چند با توجه به تکنولوژیهای روز امکان نمایش کیفیتهای بهتر نیز وجود داشت ولی خوب به هر دلیلی این ویژگی در Anno 1800 به وجود نیامده. با وجود اینکه توقع جزئیات بیشتری را از بازی داشتیم ولی باز هم کیفیت کلی در سطح قابل قبولی است و به هیچ وجه شما را ناامید نمیکند. در بخش بهینه سازی نیز مشکلاتی وجود دارد که نمیتوان از آن چشم پوشی کرد. اگر خواهان بالاترین کیفیت ممکن از این بازی هستید باید به فکر یک سیستم نسبتا قوی باشید، اما اگر کیفیت پایین و یا معمولی شما را راضی میکند، چندان نگران نباشید؛ شما میتوانید با یک سیستم معمولی نیز بازی را به راحتی تجربه کنید. در مجموع بخش گرافیکی بازی نیز در حد خوبی قرار دارد و اکثر پی سی گیمرها توان تجربه آن را دارند.
بازبینی تصویری:
تماشا کردن جنب و جوش مردم شهر بسیار لذت بخش است
مزارع همیشه یکی از جذابترین بخشهای شهر است.
اَبَر شهر Bright Sands
وقتی برای گسترش شهر مجبور به نابودی طبیعت هستیم!
بازگشت به ریشهها پس از ده سال؟
نکات مثبت:
بازگشت به ریشهها
گیمپلی جذاب و سرگرم کننده
دقت در جزئیات و روند تولید محصولها
موسیقی متن درگیر کننده در کنار جو حاکم بر بازی
نکات منفی:
شیوه جدید نبردهای دریایی
کیفیت بافتها میتوانست بهتر باشد.
بهینه سازی نه چندان متناسب با گرافیک بازی
بخش چندنفره خالی از بازیکن
سخن آخر: سری بازی Anno با تغییرات گسترده و تجاربی که در این راستا کسب کرد، باری دیگر به سمت ریشههای خود بازگشته و باید اقرار کرد که موفقیتهای خوبی را هم کسب کرده است. استدیو Blue Byte این بار یک بازی قویتر و جذابتر را که در آن اثراتی از تغییرات مثبت دو نسخه اخیر به وضوح در آن دیده میشوند ارائه داده است. هر چند که تا یک بازی به تمام معنا ایدهآل فاصله داریم، اما این فاصله نسبت به گذشته کمتر شده است و ما شاهد یک بازی نزدیک به عالی هستیم که ساعتها گیمر را مشغول خود کرده بدون اینکه متوجه گذر زمان شود. بدون شک Anno 1800 را میتوان یکی از موفقترین و برترین آثار استدیو با تجربه Blue Byte دانست.
Verdict
Anno games, after going through a period of change and experimentation, has once again moved closer to its roots, and has achieved good results as well. Blue Byte studio has released a better and more interesting game that includes all the positive changes of the previous titles. Though far from an ideal game, it has managed to be a near-perfect title that can entertain us for hours. This title can, without a doubt, be called one of the most successful Blue Byte games
Final Score: 8.5 out of 10